Opmerkelijke parken en groene ruimtes

Sint-Lambrechts-Woluwe is één van de bosrijkste gemeenten van het Brussels Gewest. De groene ruimtes beslaan ongeveer 8,5% van het grondgebied, dat is 13,9 m2 per inwoner. Het gemiddelde in het Brussels Gewest bedraagt 12 m2.

Groene ruimtes zijn natuurlijk de openbare parken en tuinen, maar ook de speelpleinen en bepaalde meer discrete ruimtes, zoals de middenbermen van de wegen, de plantenbakken en de tientallen plaatsen waar de natuur op een weloverwogen manier tot haar recht komt in de openbare ruimte.

De afdeling Groene ruimtes van de dienst Beheer van de openbare ruimte is verantwoordelijk het beheer van al deze groene ruimtes en de gemeentelijke planten

De dienst heeft 6.000 laanbomen geteld in de gemeente. Elke boom is geïdentificeerd aan de hand van een genummerd metalen plaatje dat overeenkomt met een computerbestand, waarmee hun gezondheidstoestand kan worden opgevolgd en over hun correcte onderhoud kan worden gewaakt.

De gemeente telt 243 opmerkelijke bomen, waarvan 4 op de bewaarlijst staan.

Het hele jaar door geniet onze gemeente van prachtige bloemen, wat een taak van elk moment is voor de gemeentelijke tuiniers die jaar na jaar instaan voor het kweken en onderhouden van:

  • 20.000 eenjarige planten voor de decoratie van perken (parken en wegen);
  • 20.000 tweejarige planten (perken in bloei van herfst tot lente);
  • 25.000 eenjarige planten als bloemstructuren in de serres;
  • 12 oranjeriebakken met citrus-, olijf- en palmbomen;
  • 6.000 voorjaarsbloembollen;
  • 685 chrysanten.

Met het oog op het behoud van de biodiversiteit kiest de gemeente waar mogelijk altijd voor vaste planten. Deze worden gekozen omwille van de honing die ermee kan worden gemaakt en zorgen voor een evenwicht met de eenjarige planten die bepaalde belangrijke locaties van de gemeente verfraaien.

Een duurzaam beleid

De dienst Groene ruimtes zorgt ervoor dat dit prachtige natuurlijke erfgoed op een doordachte en duurzame manier wordt beheerd. Een groot deel van de bloeiende planten wordt geteeld in de gemeentelijke serres, die over een oppervlakte van ongeveer 700 m2 beschikken. Sinds 2001 worden er geen pesticiden of insecticiden meer gebruikt, zelfs niet voor het wieden (ruim voor het gewestelijk verbod in 2013).

Om het verbruik van leidingwater te beperken, zijn twee regentonnen van 40.000 liter gebouwd, waarvan de ene onder de serres en de andere onder het parkeerterrein. Hierdoor kunnen de planten met regenwater worden besproeid. In droge periodes kan een door grondwater gevoede artesische put, die onder de parkeerplaats van de dienst Openbaar groen is aangelegd, worden gebruikt zodat ook hier geen leidingwater moet worden gebruikt.

Laat maaien

Sinds 2013 wordt in bepaalde groene ruimtes in de zomer later gemaaid. Hierdoor kunnen eenjarige plantensoorten hun reproductiecyclus volledig afronden en wordt hun voortbestaan gewaarborgd. Bovendien kunnen aan deze planten verbonden insecten overleven en worden ecologische corridors tussen parken en groene zones gecreëerd.

Op sommige plaatsen beschermt deze techniek bodemvegetatie die bodemerosie beperkt. Er wordt momenteel gewerkt aan een programma voor het herstel van vijvers en drassige zones (Struykbeken, Malou, Sint-Lambertuspark), alsook aan een programma voor de herinrichting en de verbetering van de kleine groene ruimtes in de wijken.

Alle grote parken van de gemeente zijn geklasseerd of staan op de bewaarlijst

De belangrijkste parken in de gemeente

  • Het Maloupark (8 ha)
    Het Maloupark is het oudste en grootste park van de gemeente. Het is gelegen op de moerassige bodem en de hellingen van de Struykbeek (een zijrivier van de Woluwe). De eerste tuinen van ‘t Speelgoet werden naar alle waarschijnlijkheid ontworpen in het begin van de 17e eeuw. De opeenvolgende eigenaars hebben deze gestructureerde tuinen tot een landschapspark omgevormd. In de onmiddellijke omgeving van het kasteel staan zeer oude bomen: kastanjebomen, trompetbomen, platanen, tulpenbomen, eeuwenoude amberbomen, … De bodem van het dal is begroeid met twee interessante plantengroepen: een elzen-essenbos met klimop en speenkruid en een moerassig elzenbos met brandnetels en moerasspirea.
    Woluwedal
  • Het Bronnenpark (4,5 ha)
    Het Bronnenpark dankt zijn naam aan de talrijke bronnen die zijn vijver voeden. Het werd begin 20e eeuw aangelegd in de moerassige bodem van het Woluwedal. De vijver werd tussen 1914 en 1918 gegraven, waarschijnlijk in een oud veenmoeras. Het park maakte deel uit van het domein Solvay, waarvan een deel in 1964 door de gemeente werd aangekocht om er een openbaar park van te maken. De vijver staat vol gele waterlelies en andere ondergedoken waterplanten. De oevers zijn gedeeltelijk begroeid met semi-watervegetatie zoals de gele lis en de moesdistel. Het park werd ontworpen als een Engels landschapspark en men kan er nog steeds de prachtige rotstuinen en de romantische brug bewonderen. De oude moestuin is de huidige biologische tuin geworden. Dit park is geklasseerd als semi-natuurlijke groene zone vanwege zijn hoge biologische waarde. Binnenkort zal een plan voor de heraanleg ervan worden uitgewerkt.
    Woluwedal
  • Het Roodebeekpark (4,5 ha)
    Het Roodebeekpark is ontstaan door de fusie van de tuinen van de eigendommen van Emile Devos (wat nu het Gemeentemuseum is) en die van Constant Montald (waar zich nu het Roodebeekcentrum bevindt). Het park werd opengesteld in 1948. Een deel ervan werd vroeger gebruikt als zand- en steengroeve. De vegetatie bestaat uit een aantal soorten die dateren van toen het park een privé-domein was: rode beuken, kastanjebomen, acaciabomen, kersenbomen en andere inheemse bomen. Het park staat sinds 1998 op de bewaarlijst. De procedure om het te laten klasseren is momenteel lopende. Naast een speelplein, dat in 2016 werd gerenoveerd, bevat het park ook een muziekkiosk, een dierenverblijf en een arboretum, dat de rijke botanische waarde van het park in de verf zet. De vzw Natura Roodebeek beheert samen met de dienst Openbaar groen deze gehele infrastructuur.
    Roodebeeksteenweg 314
  • Het Sint-Lambertuspark
    Het Sint-Lambertuspark werd in 1989 aan de achterzijde van het Sint-Lambertusplein aangelegd en is een moerassig gebied (waar vroeger de Leybeek, een zijrivier van de Woluwe vóór de aanleg van de Woluwelaan, lag) dat met grasachtige planten, biezen, riet en natuurlijk rietland is beplant. Het is een wilde boomgaard met spontane vegetatie die bestaat uit populieren, wilgen en fruitbomen. Zodra de werken aan het Woluwedal zijn afgerond, zal het park in belangrijke mate worden heringericht.
    Toegang via de voetgangerszone naast Sint-Lambertusplein 28
  • Het Hof ter Musschen: een Natura 2000-gebied (10 ha)
    Het Hof ter Musschen (ook bekend als “Ferme aux Moineaux”) en zijn omgeving is 10 ha groot en een semi-natuurlijke groene ruimte van hoge biologische waarde die door Natura 2000 is geklasseerd. Er wordt op toegezien dat de diversiteit van de natuurlijke omgevingen behouden blijft en dat de leefomgeving van de in het wild levende planten en dieren wordt beschermd.
    Moerassen, drassige weilanden, bossen, een Brabantse hoeve, een bakhuis en een windmolen vormen een opmerkelijk openluchtmuseum van hoe het ruraal landschap van Groot-Brussel er vroeger uitzag. Dit moerassig complex ligt al bijna 200 jaar aan de voeding- en mineraalrijke afzettingen van de Woluwe en beschikt over een opmerkelijke variëteit aan plantensoorten die kenmerkend zijn voor de alluviale vlakten van het Zennebekken. Er bevinden zich een cluster berenklauwen en dotterbloemen, een hoge weide met liesgras, een zeggenlandschap en een drassig elzenbos met moeraszegge, een kort gemaaid weiland met roodzwenkgras en geknotte wilgen om de grenzen van de weilanden aan te geven. Er is ook veel wild te zien.
    Deze site is mede-eigendom van de UCL en de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe en wordt beheerd door de vrijwilligers van de Milieu Commissie Brussel en Omgeving (MOB). In 2014 behaalde de site Hof ter Musschen de 1e plaats in de Belgische Landschapsprijs, die wordt toegekend aan een voorbeeldproject met betrekking tot de verbetering van het landschap. De site werd gekozen vanwege haar landschappelijke kwaliteit, haar duurzame beheer en haar burgerparticipatie.
    Emmanuel Mounierlaan 2

    02 242 50 43
    www.cebe.be