Informatie over de verkiezingen

Twee data om te onthouden voor de verkiezingen:

09/06/2024 voor de Europese, federale en gewestelijke verkiezingen,
13/10/2024 voor de gemeentelijke en provinciale verkiezingen.

Voor het eerst in België zullen jongeren van 16 en 17 jaar mogen stemmen voor de Europese verkiezingen. Voor de andere verkiezingen blijft de minimumleeftijd echter 18 jaar. Om te kunnen stemmen voordat men meerderjarig is, moet men:

de nationaliteit van een lidstaat van de Europese Unie bezitten,
een hoofdverblijfplaats in een Belgische gemeente hebben,
niet door een rechterlijke beslissing geschorst zijn van zijn kiesrecht,
minstens 16 jaar oud zijn op de dag van de verkiezingen,
ingeschreven zijn op de kiezerslijst.

Men kan zich online inschrijven met de applicatie “itsme” of met de identiteitskaart en een kaartlezer via het online platform: inschrijving.verkiezingen.fgov.be of door het formulier in te vullen dat beschikbaar is bij het loket Bevolking in het gemeentehuis.

Hetelektronische stemmen ?

De kiezer ontvangt van de voorzitter van het stembureau of van een door hem of haar aangewezen bijzitter een chipkaart die de voorzitter of de bijzitter vooraf geïnitialiseerd heeft en waarmee een keer en enkel in het betrokken stembureau kan worden gestemd.

Om een stem uit te brengen, steekt de kiezer de chipkaart eerst in de stemmachine.

Overeenkomstig de op 18 juli 1996 gecoördineerde wetten op het gebruik van de talen in bestuurszaken kiest en bevestigt de kiezer vervolgens de begeleidende taal. Na bevestiging is deze taalkeuze definitief voor het gehele stemproces.

Het volgnummer, de naam, het letterwoord of logo van alle kandidatenlijsten verschijnen dan op het scherm.

De kiezer drukt op het aanraakscherm op de lijst van zijn of haar keuze of op het vak “blanco stem”.

Hij of zij bevestigt daarna de keuze.

Nadat de kiezer een lijst heeft aangeduid, verschijnen voor die lijst op het beeldscherm het volgnummer, de lijstnaam of het letterwoord of logo alsook de namen en voornamen van de kandidaten.

De kiezer brengt zijn of haar stem uit via het aanraakscherm:

door op het stemvak bovenaan de lijst te drukken;
door op het stemvak met de naam van een kandidaat te drukken;
of door de volgende stemvakken te combineren: – de stemvakken van meerdere kandidaten van dezelfde lijst; – het stemvak bovenaan de lijst en het stemvak van een kandidaat op dezelfde lijst; – het stemvak bovenaan de lijst en de stemvakken van meerdere kandidaten op dezelfde lijst.

Nadat de kiezer zijn stem heeft uitgebracht, wordt hij of zij verzocht deze te bevestigen.

Zolang de laatste stap van de stemming niet is bevestigd, kan de kiezer terugkeren naar het scherm met de keuze tussen de lijsten of de blanco stem.

Wanneer de kiezer zijn of haar stem heeft bevestigd, drukt de stemmachine een stembiljet af waarop de uitgebrachte stem als tekst en als een tweedimensionale barcode is afgedrukt.

De kiezer neemt het stembiljet en de chipkaart. De kiezer kan zijn of haar stem op het stembiljet visueel controleren alvorens het in twee delen te vouwen, met de bedrukte zijde naar binnen, om het stemgeheim te bewaren.

Noch op de stemmachine, noch op de chipkaart, worden gegevens over de stem bewaard.

De kiezer heeft bovendien de mogelijkheid de inhoud van de barcode op het stembiljet te bekijken door zich naar het stemhokje met de scanner voor de visualisatie te begeven.

De kiezer verlaat vervolgens het stemhokje en begeeft zich naar de stembus met zijn chipkaart en zijn in twee geplooide stembiljet in de hand.

De kiezer gaat naar de stembus, overhandigt de chipkaart aan de voorzitter van het stembureau of aan een door de voorzitter aangewezen bijzitter, scant de barcode van het stembiljet en steekt het, na bevestiging te hebben gekregen dat het goed gescand is, in de stembus.

Indien een andere persoon zijn of haar stembiljet aan het scannen is aan de elektronische stembus, moet de kiezer wachten in de daartoe bestemde wachtzone die zich minstens op één meter van de stembus bevindt en in elk stembureau moet worden ingericht.

De kiezer krijgt vervolgens zijn of haar identiteitskaart terug, alsook zijn of haar afgestempelde oproepingsbrief en verlaat onmiddellijk het stembureau.

Hier vindt u een videopresentatie: https://vimeo.com

Stemming bij volmacht

Kiezers kunnen hun stem uitbrengen door een volmacht te geven (artikel 147bis van het Kieswetboek). Hierdoor kan de volmachtdrager voor de volmachtgever stemmen. Aanpassingen van de kieswetgeving tussen 2002 en 2009 hebben de volmachtgeving sterk versoepeld. Voortaan kan volmacht worden gegeven aan om het even welke andere kiezer. Iedere kiezer mag slechts 1 volmacht krijgen. Volmacht kan in onderstaande gevallen 1 tot 6 worden gegeven tot de dag van de stemming en bij vakantie in het buitenland tot de dag vóór de stemming (geval 7). Het volmachtformulier is eenvoudig in te vullen en er dient alleen een attest te worden toegevoegd (zie hieronder).

De volgende kiezers zijn gerechtigd om een volmacht te geven:

de kiezer die wegens ziekte of gebrekkigheid niet in staat is om zich naar het stembureau te begeven of ernaartoe gevoerd te worden. Deze onbekwaamheid blijkt uit een medisch attest;
de kiezer die om beroeps- of dienstredenen: – in het buitenland is opgehouden, alsook de kiezers, leden van zijn gezin of zijn gevolg, die met hem daar verblijven; – zich op de dag van de verkiezing in het binnenland bevindt, maar die in de onmogelijkheid verkeert zich in het stembureau te melden. Dit blijkt uit een attest van de werkgever;
de kiezer die het beroep van schipper, marktkramer of kermisreiziger uitoefent en de leden van zijn gezin die met hem samenwonen. De uitoefening van het beroep blijkt uit een attest, dat is afgeleverd door de burgemeester van de gemeente waar de betrokkene in het bevolkingsregister is ingeschreven;
de kiezer die de dag van de stemming ten gevolge van een rechterlijke maatregel in een toestand van vrijheidsbeneming verkeert. Dit blijkt uit een attest van de directie van de instelling waar de betrokkene verblijft;
de kiezer die omwille van zijn geloofsovertuiging in de onmogelijkheid verkeert zich in het stembureau te melden. Dit blijkt uit een attest van de religieuze overheid;
de studenten die om studieredenen in de onmogelijkheid verkeren om zich naar het stembureau te begeven. Dit blijkt uit een attest van de onderwijsinstelling;
de kiezer die op de dag van de stemming tijdelijk verblijft in het buitenland wegens verlof (of een andere niet beroepsreden), en zich bijgevolg in de onmogelijkheid bevindt zich in het stembureau te melden, voor zover de onmogelijkheid door de burgemeester van zijn woonplaats vastgesteld is, na overlegging van de nodige bewijsstukken, of, in het geval dat de kiezer zich in de onmogelijkheid bevindt een dergelijk bewijsstuk voor te leggen, op grond van een verklaring op erewoord. Dit blijkt uit een attest dat door de burgemeester of gemachtigde moet worden afgegeven. De aanvraag moet worden ingediend bij de burgemeester van de woonplaats ten laatste op de zaterdag vóór de stemming.

Het volmachtformulier en de bijlagen kunnen op deze website worden verkregen. De volmacht wordt gesteld op formulier ACD/11 of ACF/9bis dat ook gratis verkrijgbaar is bij het gemeentebestuur, dat eveneens aanvullende toelichtingen kan geven. Op de dag van de stemming dient de volmachtdrager in het bezit te zijn van het ingevuld en ondertekend volmachtformulier met het bijhorende attest, evenals zijn eigen oproepingsbrief en identiteitskaart om de volmacht te kunnen uitoefenen in het stembureau van de volmachtgever.

Volmacht voor Belgische kiezers

Volmacht voor Europese kiezers

Meer informatie

Dienst Bevolking